Kontekst i analizowanie mowy ciała, komunikatów- tego musimy się nauczyć. Musimy widzieć całość nie rozczłonkowując psa na poszczególne elementy.
Ważne jest, aby obserwować inną mowę ciała psa, w tym postawę i ułożenie uszu, oczy, a także otaczający kontekst środowiskowy, aby określić, co powoduje podnoszenie się sierści.
Istnieje wiele stanów emocjonalnych, które mogą korelować z pobudzeniem, w tym strach, podekscytowanie i zaskoczenie, a niektóre z nich mogą prowadzić do agresji, ale niekoniecznie.
Podniesione sierści, czyli piloerekcja (gęsia skórka u ludzi!), są powszechne u ssaków i są spowodowane skurczem mięśni znajdujących się u nasady każdego pasma włosów. Jest to mimowolna reakcja współczulnego układu nerwowego. W przypadku psów piloerekcja może działać jako komunikat, bodziec sygnalizujący, przy czym rozmiar, obszar i umiejscowienie mają znaczenie.
Wzór piloerekcji koreluje z różnymi stanami emocjonalnymi i/lub przyszłym zachowaniem. Cienka linia wzniesionej sierści od ramion do ogona koreluje z bardziej pewnymi siebie psami. Pies może zastraszyć inne psy, ponieważ z uniesioną sierścią będzie wyglądał na większego. Z kolei uniesione futro na szyi i/lub ramionach (ale nie dalej w dół)często koreluje z niską pewnością siebie.
Oto główne przyczyny pojawiania się pilorerekcji:
- strach,
- pobudzenie,
- niepewność,
- zimno,
- defensywność,
- nieznajomość (pojawienie się czegoś, kogoś czego pies nie zna)
Aby zrozumieć, jak piloerekcja może zachodzić w różnych emocjach, warto przyjrzeć się fizjologii tego, co dzieje się w organizmie. U podstawy mieszka włosowego znajduje się mięsień zwany pilusem Arrector. Ten mały mięsień kurczy się i jest aktywowany przez współczulny układ nerwowy , co oznacza, że poszczególne włosy unoszą się w wyniku mimowolnej reakcji. Współczulny układ nerwowy dyktuje „walkę lub ucieczkę” autonomicznemu układowi nerwowemu, a układ przywspółczulny nakazuje „odpocząć i przetrawić”. Zarówno współczulna, jak i przywspółczulna część układu autonomicznego podlegają ciągłym zmianom. Układ współczulny reaguje na nerwowe i hormonalne sprzężenie zwrotne w odpowiedzi na stres fizjologiczny. Biorąc pod uwagę stres fizjologiczny, niekoniecznie jest to oznaką negatywnych emocji; podobne hormony można wyrazić niezależnie od tego, czy emocja waha się od podekscytowania po strach. Dlatego piloerekcja może wystąpić w wyniku strachu, zaskoczenia, podniecenia, podniecenia lub jako część agonistycznego zamiaru lub agresywnego przejawu.
Piloerekcja została również sklasyfikowana jako epifenomen w książce Barbary Handleman „Zachowanie psów: podręcznik ilustrowany fotografią”. Piloerekcja to zjawisko lub efekt wtórny, który występuje wraz ze zjawiskiem pierwotnym. Na przykład piloerekcja wystąpiłaby jako zjawisko wtórne wraz z oznakami stresu lub pobudzenia. Przykładowe oznaki stresu mogą być widoczne w mowie ciała, np. odsuniętych uszach, mrużonych oczach, oblizywaniu warg, obniżonej postawie ciała, uniesieniu łapy, opuszczonym ogonie i tak dalej.
Omówmy trzy najbardziej polulatne wzory piloerekcji w kontekście społecznym
należy obserwować piloerekcję z pełną mową ciała i kontekstem, dlatego należy obejrzeć psa od nosa do ogona: Jaki jest kształt i wygląd oczu? Gdzie znajdują się uszy? Jaka jest postawa psa? Jaka jest pozycja i ruch ogona? Jak porusza się pies? W jakim kontekście pies wykazuje piloerekcję? Co dzieje się w środowisku przed, po i w trakcie?
Jeśli na całej długości grzbietu aż do nasady ogona widoczna jest cienka linia, możemy zakładać wysoki poziom pewności siebie albo demonstracyjny, “niezdrowy” poziom siebie i z mojego doświadczenia wynika, że te psy częściej niż inne psy wpadają w agresję i zachowują się agresywnie. Uniesione futro rozprzestrzenia też zapach psa i w tym przypadku może być to również element zastraszania. Dzięki tej reakcji pies rozprzestrzenia swój zapach i staje się wizualnie większy. Pies może mieć uniesioną sierść na poszczególnych odcinkach kręgosłupa. (Goodman, 2002).
Piloerekcja u psa, który jest pobudzony i prawdopodobnie pewny siebie
Innym częstym wzorem wypukłych sierści u psów jest szeroka plama futra (do około ośmiu cali szerokości) na barkach, która nie sięga dalej niż jedna czwarta do jednej trzeciej długości grzbietu. Ten wzór piloerekcji kojarzy mi się z niskim poziomem pewności siebie i często stwierdzam, że te psy są nieco strachliwe.
Piloerekcja u psa który się boi
Piloerekcja u psa który się boi
Najbardziej zagmatwany wzór ma miejsce wtedy, gdy kępka sierści jest uniesiona na ramionach, a druga u nasady ogona, ale włosy pomiędzy nimi nie są uniesione. Ten wzór piloerekcji często występuje u psów, które są w ambiwalentnym stanie emocjonalnym i czują się skonfliktowane, przeżywają konflikt wewnętrzny. Wiele psów wykazujących ten wzór jest nieco nieprzewidywalnych w swoim zachowaniu i jest bardziej reaktywnych niż inne psy.
Piloerekcja obnażająca konflikt wewnętrzny
