Masz głuchego psa? Dowiedz się jak szkolić niesłyszącego psiaka!
Szkolenie głuchego psa polega na używaniu do komunikacji sygnałów optycznych i mowy ciała. Najlepiej w ogóle nic nie mówić do psa.
Badania wykazały, że psy lepiej czytają ruchy ciała, nawet mikro sygnały, niż słowa. Stąd wniosek, że psy szybciej uczą się sygnałów niewerbalnych niż komend.
Ważne jest, aby szkolenie opierało się na pozytywnych emocjach. Dłonie i ciało stają się narzędziem spełniającym funkcję komunikatora, muszą budzić zaufanie i pozytywne skojarzenia.
Głuche psy często mają wyczulone pozostałe zmysły, są bardziej uważne na zmiany w otoczeniu, które mogą zaobserwować, na cyrkulację powietrza, wibracje i zapach. Dlatego reagują na ruch w mieszkaniu nawet, gdy go nie widzą.
Szkolenie niesłyszącego psa – o czym warto pamiętać?
1. Wszystko, co pies pozna w okresie socjalizacji – pod warunkiem, że będzie to doświadczenie przyjemne lub neutralne – zaakceptuje i uzna za zwyczajne. Nie będzie się tego bał w przyszłości, co znacznie ułatwi mu życie w ludzkim świecie, a i właścicielowi zaoszczędzi dużo stresów.
2. Jeśli głuchy pies jest odpowiednio socjalizowany, szkolony i pielęgnowany, nie powinien różnić się zachowaniem od innych psów.
3. Szkoląc głuche psy, możemy używać tylko komend optycznych – gestów rąk, mimiki twarzy i pozycji ciała. Na nic nie zdadzą się tradycyjne metody polegające na wymuszaniu siłą konkretnej pozycji, na przykład siadu, bo mając ręce na psie, nie możemy mu wydać komendy.
4. Szkolenie głuchego psa polega głownie na nauce skupiania uwagi na właścicielu. Przede wszystkim trzeba nauczyć psa częstego i samodzielnego oglądania się na właściciela. Jeśli do tego nauczy się go rozumienia i respektowania komendy optycznej przywołania, można mieć nad nim kontrolę na spacerze, nawet, gdy biega luzem.
5. Najlepszą metodą szkolenia głuchych psów na początkowym etapie, jest naprowadzanie smakołykiem na żądaną pozycję.
6. Uwarunkowanie na sygnał optyczny nagrody-to ważny element szkolenia. Proszę wybrać wspólny gest, który oznacza Super! Dobrze zrobiłeś! Dobrze mnie zrozumiałeś! Może być gest – kciuk do góry, klaskanie- pies ma kojarzyć to z nagrodą, czymś pozytywnym. Na początku wykonujemy w spokojnym otoczeniu gest- i dajemy psu nagrodę. Trzeba będzie to przypominać psu przez najbliższe tygodnie. Następnie, gdy przywołujemy psa, czy ćwiczymy z nim cokolwiek, to przed podaniem smakołyka przed pogłaskaniem – wykonujemy gest. Wszytko powinno zamknąć się w 3 sekundach ( po tym jak pies wykona plecenie ma nastąpić pochwała optyczna / kliker wibrujący). Jeśli sygnału optycznego będziemy używać konsekwentnie, stanie się on MARKEREM – sygnałem zapowiadającym nagrodę, dzięki któremu precyzyjnie będziemy wypowiadać się, na temat pożądanych zachowań psa, czyli takich, które chcemy aby powtarzał i dzięki, któremu, skrócimy proces nauki do minimum.
7. Narzędziem ułatwiającym naukę przywołania niesłyszącego psa jest obroża wibracyjna ze zdalnym sterowaniem. Kiedy pies odczuje “brzęczenie” na szyi – będzie to oznaczało “do mnie”. Za każdym razem, gdy podejdzie – otrzymuje pochwałę optyczną (np. pokazujemy kciuk w górę, następnie dajemy smakołyk). Stopniowo zwiększamy dystans, brzęczymy oddaleni 2 metry, 3 metry, itd.
8. Pies czyta lepiej niewerbalne sygnały, psy ciągle czytają sygnały płynące od człowieka. Dlatego niewskazana jest praca z psami, gdy czujemy się źle, czujemy złość, gniew, jesteśmy rozdrażnieni, niecierpliwi czy zmęczeni.
9. Bezwiedne nagradzanie, czyli wysyłane błędnych informacji do psa. Ludzie pozwalają psu kontrolować przebieg interakcji, kiedy pies podchodzi i zaczynają go głaskać. Bywa też, że przytrzymają psa na siłę, żeby go pogłaskać. Gdy pies nauczył się, że będąc wytrwałym uda mu się zdobyć uwagę opiekunów ( niezależnie od ich woli) kontroluje sytuację. Jeśli pies jest niepewny, zaniepokojony, nie rozumie reguł interakcji, to otrzymanie uwagi od ludzi w takim kontekście jeszcze pogarsza sytuację. Jeśli pies staje się bardziej namolny lub niespokojny oznacza to, że opiekunowie źle czytają jego sygnały. Podczas rozmów telefonicznych, oglądania telewizji, przesiadywania przed komputerem pies podchodzi i ociera się o opiekuna, zwykle człowiek reaguje pasywnie lub dotyka psa. Poświecenie psy uwagi, dotykanie go, mówienie do niego ( nawet krzyk) najczęściej zwiększa prawdopodobieństwo ponowne wystąpienia zachowania psa ( skakania na gości, dopominania się pieszczot, wymuszania jedzenia szczekaniem)
10. Trzeba liczyć smakołyki i karmę, którą psu dajemy z ręki. Aby pies niesłyszący był niesiony przez mięśnie i sprawdzał, co z właścicielem, motywator musi być silny, a właściciel całkowicie pozytywny, dlatego często większa część dziennej porcji jedzenia psa, daje mu się z ręki, za dobrze wykonane komendy i przywołania. Nagrodą jest również puszczenie ze smyczy, zabawa, pokazanie psa, z którym może się pobawić i wszystko, co lubi pies- należy się przyglądać psu, co sprawia mu przyjemność. Proszę nie zakładać, że głaskanie i tarmoszenie jest dla psa nagrodą-, jeśli pies się wycofuje, jest to dla nas informacja, że nie chce kontaktu fizycznego.
11. Sygnał optyczny „nie wolno” Proszę przyglądać się interakcji psów. Głuchy pies, ma utrudnione kontakty z innymi psami – nie słyszy sygnału bólu w zabawie i nie słyszy warczenia! To utrudnia jego relacje z psami. Szczeniak ma mleczne zęby ostre jak igły, żeby brat czy siostra zapiszczały jak przesadzi z siłą ugryzienia w zabawie- wówczas szczeniak przestaje gryźć. Niesłyszący szczeniak tego nie zna. Nie będzie również słyszał warczenia. Dlatego czasami będą Państwo musieli mu sygnalizować, żeby przestał coś robić innemu psu, czy człowiekowi. Komunikat „nie wolno”- to wypracowany znak optyczny- np. machanie ręką na boki, machanie palcem, jako komenda „Nie wolno” Nagradzamy psa jeśli zaprzestanie określonego zachowania.
Sonia Maciuszek
Behawiorysta Certyfikowany
Trener Szkolenia Psów
Psi Ekspert